رگ‌تک و ساپ‌تک

سازمان‌های نظارتی با داشتن استراتژی مناسب می‌توانند از فرصت‌هایی که ساپ‌تک در حوزه جمع‌آوری و تحلیل داده ایجاد می‌کند بهره گیرند.

توسط نسترن همتی نژاد، کارشناس توسعه کسب‌و‌کار مرکز نوآوری پل‌وینو

رگ‌تک[1] که در برخی منابع به‌عنوان زیر مجموعه‌ای از فین‌تک تعریف می‌شود، در چند سال اخیر به‌شدت در حال رشد است و توجه بسیاری از شرکت‌های تازه تأسیس و همچنین غول‌هایی مانند IBM و شرکت‌های مشاوره جهانی را به خود جلب کرده است. رگ‌تک بر روی راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری برای کاهش یا حل چالش‌های تنظیم‌گری و نظارتی، از جمله چالش‌های ناشی از گسترش فین‌تک‌ها، تمرکز دارد. رگ‌تک از داده‌های دیجیتالی و شبکه‌های رایانه‌ای استفاده می‌کند تا فرایندهای طولانی و پرهزینه با سبک و سیاق قدیمی را با ساختارهای سازمانی و فناوری اطلاعات، ابزارهای تحلیلی و بهبود روند تصمیم‌گیری جایگزین کند. فناوری‌های به‌کار رفته در رگ‌تک همان فناوری‌هایی است که در فین‌تک به‌طور گسترده‌تر مورد استفاده قرار گرفته است.

تمامی خدماتی که به‌عنوان رگ‌تک شناخته می‌شوند در دو دسته قابل تقسیم‌بندی هستند: دسته اول برای مؤسسات مالی ارائه می‌شوند که همچنان با همان عنوان رگ‌تک آنها را می‌شناسیم و دسته دوم برای قانون‌گذاران و ناظران که با نام ساپ‌تک[2] شناخته می‌شوند.

رگ‌تک برای مؤسسات مالی، یک راه‌حل فناورانه است که به منظور کمک به یک بانک، مؤسسه اعتباری و یا مؤسسات مالی در راستای مدیریت انطباق با مقررات طراحی شده است که می‌توان آن را به پنج بخش اصلی مدیریت هویت و کنترل، نظارت بر تراکنش‌ها، مدیریت ریسک، گزارش‌دهی نظارتی و تطبیق‌پذیری تقسیم کرد.

شکل ۱: بخش‌های اصلی رگ‌تک

از طرفی دیگر ساپ‌تک، استفاده از فناوری نوآورانه توسط سازمان‌های نظارتی برای بهبود نظارت است. این مفهوم به سازمان‌های نظارتی کمک می‌کند تا فرایندهای نظارتی و گزارش‌دهی را دیجیتالی کنند که در نتیجه نظارت کارآمدتر و فعالانه‌تری بر ریسک و انطباق با آن در مؤسسات مالی ایجاد می‌کند. تعدادی از آژانس‌های نظارتی در حال حاضر از روش‌های ابتکاری برای اجرای مؤثر رویکرد مبتنی بر ریسک برای نظارت استفاده می‌کنند. در حال حاضر، پیشرفت فناوری و همچنین در دسترس بودن داده‌ها این پتانسیل را دارد که می‌تواند ابزارهای نظارتی موجود را به‌طور اساسی بهبود بخشد یا از طریق برنامه‌های ساپ‌تک ابزارهای بهتری را توسعه دهد. ساپ‌تک نتیجه ظهور فناوری‌های پیشرفته در صنعت مالی و اقتصاد است. این فناوری‌ها منجر به ایجاد مدل‌های جدید فناوری در صنعت مالی از جمله محصولات و خدمات جدید (فین‌تک) شده است. کارایی‌هایی که این فناوری‌ها ارائه می‌دهند، همچنین می‌توانند در حمایت از انطباق با مقررات مالی (رگ‌تک) و انجام نظارت مالی (ساپ‌تک) مورد استفاده قرار گیرند. رگ‌تک به کاربرد فناوری‌های نوآورانه اشاره دارد که از انطباق با الزامات نظارتی و گزارش‌هایی که توسط مؤسسات مالی تنظیم شده پشتیبانی می‌کنند. از سوی دیگر، ساپ‌تک به فناوری‌های مورد استفاده توسط خود آژانس‌های نظارتی اشاره دارد.

ساپ‌تک در حال حاضر در دو حوزه اصلی فعالیت می‌کند: جمع‌آوری داده و تجزیه‌و‌تحلیل داده. در بخش جمع‌آوری داده، برنامه‌هایی به منظور گزارش‌دهی نظارتی، مدیریت داده و دستیار مجازی[3] ارائه می‌شوند. به‌عنوان مثال می‌توان به قابلیت برداشت مستقیم داده از سیستم‌های IT بانک، اعتبارسنجی و تلفیق خودکار داده و چت‌بات‌ها برای پاسخگویی به شکایات مشتریان و  جمع‌آوری اطلاعاتی که می‌تواند زمینه‌های احتمالی نگرانی را نشان دهد، اشاره کرد. در تجزیه‌و‌تحلیل داده، برنامه‌ها برای نظارت بر بازار، تجزیه‌و‌تحلیل رفتارهای مشکوک و همچنین نظارت بر پیش‌بینی خرد و کلان استفاده می‌شوند. به‌عنوان مثال می‌توان به شناسایی فعالیت‌های تجاری داخلی، شناسایی پولشویی، نظارت بر ریسک‌های نقدینگی نهادهای تحت نظارت و پیش‌بینی شرایط بازار مسکن اشاره کرد.

شکل ۲: بخش‌هایی از نظارت مالی که در آنها از برنامه‌های ساپ‌تک استفاده می‌شود

مزایای مورد انتظار، سازمان‌های نظارتی را به استفاده یا کاوش در برنامه‌های فوق پیشرفته تحریک می‌کند. این مزایا شامل افزایش اثربخشی، کاهش هزینه‌ها و افزایش توانایی است.

منبع:

Innovative technology in financial supervision (suptech) – the experience of early users, FSI Insights on policy implementation No 9, Bank for International Settlements (BIS), 2018